Przyimek

Przyimek w języku rosyjskim jest to nieodmienna i niesamodzielna część mowy, łączy się z rzeczownikiem, przymiotnikiem i liczebnikiem

Przypadek     Падеж

Mianownik, ( kto? co?)      именительный падеж ( кто? что?)
Dopełniacz,  ( kogo? czego?)    родительный падеж ( кого? чего?)
Celownik, ( komu? czemu?)     дательный падеж (кому? чему?)
Biernik, ( kogo? co?)    винительный падеж (кого? что?)
Narzędnik,  ( kim? czym?)    тварительный падеж (кем? чем?)
Miejscownik, ( o kim? o czym?)    предложный падеж (о кем? о чем?)

Przyimek w dopełniaczu

без – bez
Przyimka tego używamy  w dopełniaczu:

• oznacza brak czegoś, nieobecność,

Без: денег – bez pieniędzy/ сил- sił/ сердца-serca/сознаниа- świadomości/помощи- pomocy/средств к жизни- środków do życia

• lub kogoś:

Без: друзей- bez przyjaciół/ меня- beze mnie/ тебя- bez ciebie/ сестры- bez siostry

• używa się także tego przyimka przy oznaczeniu niepełnych godzin:

без пятнадцати семь – za piętnaście siódma

без пяти три – za pięć trzecia

без четверти шесть- za kwadrans szósta

для– dla

• dla kogoś-для меня-dla mnie/ для бабушки-dla babci/ для дедушки-dla dziadka/ для парня- dla chłopaka/ для мальчика- dla chłopca
• dla czegoś– для страны- dla narodu/ для победы-dla zwycięstwa/ для успеха-dla sukcesu/ для семьи – dla rodziny
• dla jakiegoś celu:

для того чтобы-po to żeby

для достижения-dla osiągnięcia

для радости-dla radości

близ – blisko

вдоль– wzdłuż

вместо– zamiast

вне– poza

внизу-u dołu

внутри– wewnątrz

возле- obok, koło

корме– oprócz

Przyimek w celowniku

к – do, ku

• przyimka tego używamy, kiedy się do kogoś zwracamy:

к тебе – к сестре-  к доктору

• przyimek oznacza także ruch w konkretnym kierunku:

к югу- na południe, ко Казании-ku Kazaniu,

• przyimek występuje w stałych zwrotach:

к сожалению- niestety/к счастью- na szczęście/ к примеру-dla przykładu.

по – po

Przyimka по – po używać możemy na kilkanaście sposobów:

• Jako ruch : идти по улице – iść po ulicy/ идти по лесу- iść po lesie/ идти по квартире – chodzić po mieszkaniu/ идти по кораблю- chodzić po statku.

• Przyimek по jako wyrażenie według: по-моему- według mnie/ по-вашему- według was/ по-Лермонтову- według Lermontowa/ по мне- według mnie/ по тебе-według ciebie/ по ней- według niej (Jak zauważyliśmy niektóre wyrażenia piszemy z myślnikiem jak: по-моему a inne bez myślnika: по мне)

• Występuje jako okolicznik sposobu: по радио- przez radio, w radio/ по телевидению-przez telewizję, w telewizji/ по почте-pocztą

• Przyimek też występuje jako element prefiksalny: по- русски- po rosyjsku/ по- новому- po nowemu/ по-братски- po bratersku.

благодаря– dzięki

Przyimka tego używamy  w celowniku

• tłumaczy się go jako: 

dzięki komu: благодаря мне- dzięki mnie/тебе- dzięki tobie/ им- dzięki im
dzięki czemu: благодаря своему характеру- dzięki swojemu charakterowi/ заботам- dzięki troskom.

• w rekcji czasownika przyimek ten pełni rolę imiesłowu:

благодаря ей – dzięki niej.

вопреки – wbrew

согласно – zgodnie

Przyimek w bierniku

в– w   
в – w połączeniu z miejscownikiem przyimek ten oznacza:

• wnętrze przedmiotu jak:

в дому-w domu, в школе- w szkole, в кино- w kinie, в театре- w teatrze, в коридоре- w korytarzu, в магазине – w sklepie, в лесу- w lesie, в Лодзи- w Łodzi, в Познани- w Poznaniu

• wskazuje na proces:

в тишине – w ciszy, в молчании- w milczeniu

• występuje także w formie okolicznika czasu:

в январе- w styczniu, в марте- w marcu, в детстве- w dzieciństwie, в молодости- w młodości, во второй плолвине- w drugiej połowie

• w zwrotach przysłówkowych:

во-первых- po pierwsze
во-вторых- po drugie
в- третьих- po trzecie

• także przy określaniu godziny

в час-o pierwszej
в двa часа-o drugiej
в восемь часов-o ósmej

в – w połączeniu z biernikiem przyimek ten oznacza:

• kierunek-dokąd?
• oznacza okolicznik czasu:

в час-o pierwszej
в двa часа-o drugiej
в восемь часов-o ósmej

з- za
на- na

• przyimek ten określa miejsce danego przedmiotu:

на потолок-na suficie/  на окно- na oknie/ на крышу- na dachu

• przyimek ten określa także miejsce docelowe jak:

на место- na miejsce/на работу-do pracy/  на улицу-na ulicę

• przyimka tego używamy , kiedy mamy konkretny termin:

на завтра- na jutro/ на сегодя- na dziś/ на осень-na jesień/ на второй день-na drugi dzień.

о– o

под – pod

про– o

через– przez

• przyimka tego używamy, kiedy określamy dane miejsc:

через дом- przez dom, через школу- przez szkołę,  через лес- przez las, через магазин- przez sklep,  через Лодзь – przez Łódź, через Познань- przez Poznań.

Przyimek w narzędniku

за – za

• przyimek ten oznacza cel:

за мной –  за покупками- po zakupy/ за книгой- po książkę (tu widać znaczną różnice miedzy językiem polskim a rosyjskim, gdzie w języku polskim używamy przyimka – po książkę a w języku rosyjskim за книгой)

przyimek ten występuje także z biernikiem: за дом- za dom,  за школу- za szkołę,  за кино- za kino,  за театр- za teatr, за
магазин- za sklep, за лес-za las,за Лодзь—za Łódź,  за Познань- za Poznań.

между– między

над– nad

перед– przed

с– z

под– pod

Przyimek w miejscowniku

в – w

на – na

• przyimek ten określa miejsce danego przedmiotu:

на потолке-na suficie/  на окне- na oknie/ на крыше- na dachu

• przyimek ten okresla także miejsce pracy:

на работе-w pracy/  на службе – na ssłużbie/ на самолете- na samolocie.

о – o

при – przy

Przyimki в, с a także: к, из, над, перед, под mogą wystąpić w postaci:Во- kiedy wyraz zaczyna się na literę Ф lub В: во вторник- we wtorek, во Франции- w Francji. Podobnie jest z pozostałymi przyimkami:

Со– kiedy wyrazy zaczynają się od: с/з/ж/ш/щ: со сахаром
A także w niektórych połączeniach jak: со мной-ze mną/ со всеми- ze wszystkimi /со вкусом- ze smakiem.

Ко– podobnie jest jak z przyimkiem co tylko zmienia się przypadek zamiast со мной-ze mną jest przypadek:ко мне – do mnie. Podobnie jest z pozostałymi przyimkami jak:Изо/Надо/Передо/подо

Podział przyimków

Przyimki proste

z, do, na, bez, za, pod, u, w, nad, od, po…

в

Он в комнате – on jest w pokoju
Он вошел в комнату- on wszedłł do pokoju
Он был в большом затруднении-on miał duże kłopoty

У

В нашей стране у власти стоят либералы- w naszym kraju u władzy stoją liberałowie.

на

книга на столе – książka leży na stole
книга под столом – książka leży pod stołem.
Лил такой обильный дождь, что Катя сохранилась под крышей- padał taki obfity deszcz, że Kasia skryła się pod dachem.

за

око за око -oko za oko
зуб за зуб – ząb za ząb
Выехать за город -wyjechać za miasto tu przyimek za występuje w dopełniaczu
Жить за городом -mieszkać za miastem  tu natomiast przyimek za występuje w narzędniku

К – do
Внутри -wewnątrz
Вокруг- dookoła, naokoło, wokoło

Przyimki złożone

znad, poza, zza….

из-за – zza, spoza
из-под – spod
по-за
по-над
по-под
для-ради

Рamiętać należy, że przyimki zestawione piszemy zawsze z myślnikiem, to jest дифисом

Przyimki zestawione

в продолжение
несмотря на – pomimo
в отличие от-

Przyimki pisane razem i osobno

Przyimki dzielą się także na te, które:

• pisze się razem:

ввиду – przyimek ten pisze się razem wtedy, kiedy wyraża przyczynę a zarazem skutek:

Ввиду обильного дождя я не пошла сегодня в школу – z powodu obfitego deszczu nie poszłam dziś do szkoły.

Ten sam zwrot ввиду możemy zamienić innym zwrotem Из-за:

Из-за обильного дождя я не пошла сегодня в школу.

вроде- jego synonimem jest słowo наподобие, oznacza coś w rodzaju:

Его пьеса, это что-то вроде комедии или трагикомедии –jego sztuka to coś w rodzaju komedii albo tragikomedii.

Kiedy napiszemy przyimek oddzielnie:  в роде  słowo to zaczyna mieć drugie znaczenie,  oznacza nic innego jak ród: В этом роде никто не болел психической больезнью – W tym rodzie nikt nie chorował na chorobę psychiczną.

вслед- w ślad

Антон так хотел быть похожим на своего брата, что даже пошел за ним вслед- Anton tak chciał być podobny do swojego brata, ze nawet poszedł za nim w ślad.

Вследствие-wskutek, na skutek, z powodu, – przyimek ten pisze się razem wtedy, kiedy wyraża przyczynę a zarazem skutek:

Вследствие моего плохого насторения вечеринка не удалась- z powodu mojego złego samopoczucia zabawa nie udała się .

Zwrot Вследствие możemy zamienić innym zwrotem Из-за:

Из-за моего плохого насторения вечеринка не удалась.

Навстречу-na spotkanie, naprzeciw

Мама попросила меня, чтобы я вышла навстречу гостям- mama poprosiła mnie, żebym wyszła gościom na spotkanie.

наперекор- wbrew, na przekór

Андрей всегда действует наперекор- Andrzej zawsze działa na przekór.

Напротив- naprzeciwko, naprzeciw

Аня сидит Напротив Павла – Ania siedzi naprzeciwko Pawła.

насчет- oznacza co, do posiada swój synonim O/об :

насчет Андрея или об Андрее różnica polega tylko w przypadku : насчет używamy z dopełniaczem a O/об z miejscownikiem.

Kiedy rozdzielamy wyrażenie: на его счет, wtedy wyrażenie zmienia swoje znaczenie i oznacza rachunek na jego rachunek.
невзирая на – bez względu, nie bacząc, nie zważając

Невзирая ни на что Андрей помог Кате, когда она этого требовала- nie zważając na nic Andrzej pomógł Kasi, kiedy ona tej
pomocy potrzebowała.

несмотря на – mimo
Несмотря на кризисное состояние мы справились с задачей- Mimo kryzysowej sytuacji, poradziliśmy sobie z zadaniem.

посередине (посредине)-

посредством – przy pomocy

Переговорщик всегда действует посредством переговоров- Negocjator zawsze działa przy pomocy rozmów.

• pisze się oddzielnie:

в виде  – przyimek ten piszemy osobno kiedy odległość niedaleko, w pobliżu (вблизи, поблизости)
в честь- na cześć
в заключение- na zakończenie
в адрес –na adres
в области – w dziedzinie
в отличие от- w odróżnieniu od
вo избежение – w celu uniknięcia
во весь голос- na cały głos
в связи с – w związku z
в силу może mieć różne znaczenia:
В силу навыка- siłą nawyku
В силу договора-na mocy umowy
в смысле- w sensie
за исключением- za wyjątkiem
за счет – kosztem, na koszt, na rachunek
по поводу-z powodu

Przyimki przyczyny

потому что – dlatego,że

оттого что – bo, dlatego, że, ponieważ.

Oznacza przyczynę niezależną od mówiącego np.: Андрей не услышал звонка оттого,что он потерял сознание- Andrzej nie
usłyszał dzwonku, bo (ponieważ)  stracił przytomność.

в виду того что – ze względu na to, wobec tego, że

благодаря тому что, dzięki temu, że

вследствие того, что, w rezultacie tego, że/ w skutek tego, że

в связи с тем что , w związku z tym, że

Przyimki celu

чтобы – żeby

для того чтобы – dla tego żeby

Przyimki ustępstwa

несмотря на то что – mimo, pomimo

хотя- chociaż