admin
Jest to nieodmienna, niesamodzielna część mowy. Spaja i łączy zdania a także wyrazy.
Spójniki dzielimy na:
Proste: и- i/ а-a /по- po /когда-jak /если- jeśli
Zestawne: в то время как- w tym czasie jak(kiedy)/ потому что- dlatego że/ так как – tak jak
Pojedyncze: но – ale
Wielokrotne: и…и- i…i /или…или- lub…lub /либо…либо- albo…albo
Podwójne: так…как и –jak…tak i/ не только…но и- nie tylko ale i
Spójniki współrzędne
Spójniki łączne
И – spójnik ten występuje w znaczeniu polskiego a, kiedy są sobie przeciwstawione przedmioty.
Вопросы и ответы- pytania i odpowiedzi
Мать и дочь- matka i córka
Отцы и дети- ojcowie i dzieci ( Отцы и дети – повесть Ивана Тургенева- Ojcowie i dzieci powieść Iwana Turgieniewa)
да (= и)- i
не только … но и – nie tylko ale i
Не только деньги но и счастье для меня важны- nie tylko pieniądze ale i szczęście jest dla mnie ważne
Не только ты но и я винен-nie tylko ty ale i ja jestem winien
также – także
тоже- też , także również
и … и – i…..i
ни … ни – ani, ani
Олег уже никому не верит ни родителям ни учителям- Oleg już nikomu nie wierzy ani rodzicom ani nauczycielom.
Не верить ни в правду ни в лож – nie wierzyć ani w prawdę ani w kłamstwo.
Ни с того , ни с сего- ni z tego ni z owego
как … так и – tak jak i
Spójniki przeciwstawne
А- a
да (= но)- tak, ale
но- spójnik ten przeciwstawia dwie czynności, bardzo często odpowiada polskiemu a. Spójnik но tłumaczymy, jako ale, w
zdaniach twierdzących
зато- zatem
однако – jednak
однако же – jednakże
все же –oznacza to samo co всё- таки – mimo wszystko.
Spójniki rozłączne
Или – polskiej partykule czy odpowiada spójnik Или
Ты ему первый скажешь слово извини или булешь ждать когда он это сделает?-Pierwszy powiesz słowo przepraszam, czy
będziesz czekał aż on to zrobi?
Он работает или отдыхает? – on pracuje czy odpoczywa?
или … или – lub…..lub
либо – albo
либо … либо – albo ….albo
то … то – to
то сдесь, то там – to tu to tam
то ли … то ли – czy to … czy to …
не то …- bo inaczej …
Spójniki podrzędne
Spójnik eksplikatywny
Что –że , oprócz tego spójnika używamy także spójników:
Будто – jakoby
Я слышала будто – ты виновен в этом преступлении- Słyszałam jakoby ty jesteś winny tego przestępstwa.
будто бы – podobno
Я узнала от Кати, будто бы ты сидел в тюрьме, это правда?- Dowiedziałam się od Kasi, że podobno siedziałeś w więzieniu, prawda to jest?.
как будто – jakby
У меня чувство как будто мы уже когда-то встретились-Mam takie wrażenie jakbyśmy się już kiedyś widzieli.
как будто бы
Павел верит, что она говорит правду- Paweł wierzy, że ona mówi prawdę
Чтобы – żeby
Чтобы она сказала правду, её надо было бы все сказать, а она этого не сделает –Żeby powiedzieć prawdę, musiałaby wszystko wyznać a tego nie zrobi.
как, … – jak
Spójnik czasu
Когда – kiedy spójnik ten odpowiada polskiemu kiedy , jak, gdy.
Należy zapamiętać różnicę między когда и как gdyż w języku rosyjskim, kiedy chcemy użyć zwrotu jak nie używamy wyrazu как a когда.
Когда ты придешь ко мне я отдам тебе книги- Jak do mnie przyjdziesz oddam ci książki.
Когда ты нервничаешь, у тебя появляются слёзы в глазах – jak zaczynasz się denerwować, masz łzy w oczach.
Лишь только – jak tylko
едва, … – oznacza to samo co Лишь только, jak tylko
Едва он вошёл начал все рассказывать с подробностью –Jak tylko wszedł zaczął wszystko opowiadać ze szczegółami.
Spójnik celu
Чтобы – żeby
Надо говорить громко, чтобы все присутствуюшие услышали – Należy mówić głośno żeby wszyscy obecni słyszeli.
Надо знать кое-то на данную тему, чтобы мочь свободно высказываться- Należy cokolwiek wiedzieć na dany temat, żeby
móc się swobodnie wypowiadać.
Дабы –oznacza to samo co Чтобы – żeby
Пока – spójnik ten z czasownikami niedokonanymi odpowiada na pytanie kiedy a także odpowiada polskim zdaniom ze
spójnikiem: w tym samym czasie, podczas gdy, dopóki
Spójnik skutku
Если – jeśli
если бы – jeśli by, gdyby
Нам будет грустно если мама не позволит нам пойти в кино- będzie nam smutno, jeśli mama nie pozwoli nam pójść do kina.
Детям в больнице было бы весело, если бы ежедневно приходоил к ним клоун –Dzieciom ze szpitala było by weselej,
gdyby codziennie przychodził do nich klown.
коли, … oznacza to samo co Если – jeśli
Нам будет грустно коли мама на позволит нам пойти в кино- będzie nam smutno, jeśli mama nie pozwoli nam pójść do kina.
Детям в больнице было бы весело, коли ежедневно приходоил бы к ним клоун – Dzieciom ze szpitala było by weselej, gdyby codziennie przychodził do nich klown.
Spójnik przyzwolenia
Хотя- chociaż
Хоть – choć, chociaż .Występuje najczęściej w funkcji przyzwolenia, oznacza to samo, co: даже если/ несмотря на то, что:
Хоть брось эти наркотики, сказала мама сыну –chociaż rzuć narkotyki, powiedziała mama do syna.
Хоть я услышала все, что он сказал, я не могла поверить-chociaż usłyszałam wszystko, co powiedział, nie mogłam uwierzyć.
Пускай – znaczy to samo co пусть – niech/ niechaj.
Пускай я согласна- niech będzie zgadzam się
Spójnik porównawczy
Как – jak
как будто – jak tylko
словно – oznacza to samo co Как – jak
Spójnik przyczyny
так как –ponieważ, spójnik ten może występować na początku zdania , w odróżnieniu od spójnika потому что, który ma takie samo znaczenie, ale można go użyć tylko w środku zdania na początku już nie.
так что, -tak, że
Spójnik skutku
так что – tak, że
Spójniki, które pisze się razem
чтобы (= для того чтобы) – żeby ( dlatego żeby , po to żeby)
Он пришел для того чтобы поговорить – Przyszedł dlatego, żeby porozmawiać
оттого , что (to samo co потому что)- dlatego, że потому – dlatego почему -dlaczego
итак (= следовательно) –a zatem, a więc
Итак мой друг я все поняла и узнала –A zatem mój przyjacielu wszystkiego dowiedziałam się i zrozumiałam
Итак, вопрос решён –I tak sprawa rozstrzygnięta
причём – przy czym, przy tym
Павел согласился на поездку причём сообщил свои условия-Paweł zgodził się na wyjazd, przy czym oznajmił swoje warunki притом – przy tym, ponadto
Саша интересен притом очень добр- Sasza jest interesujący i przy tym dobry
поэтому –dlatego
затем – potem, następnie, po to
Катя пришла ко мне затем, чтобы получить конспекты- Kasia przyszła do mnie po to by otrzymać notatki.
и так далее – skrót ит.д. –i tak dalej
Культура это нравственные и материальные ценности- Kultura to moralne i materialne wartości.
Spójniki, które pisze się oddzielnie
же (ж)- spełnia dwie funkcje:
funkcję rozdzielającą to jest przeciwstawia sobie dwa zdania i można go przetłumaczyć jako a
Я решил остаться, мой брат же выезжает- Postanowiłem zostać a mój brat wyjeżdza
Dla wprowadzenie tak zwanego pustego zdania (вводного предложения):
Если они приедут, приедут же осенью, когда будет теплее –Jeśli oni przyjadą, przyjadą jesienią, kiedy będzie cieplej.
бы (б)
ли (ль)- używa się go w funkcji rozdzielającej, warunku i ustępstwa.
Рано ли, поздно ли, но приду – wcześniej lub później ale na pewno przyjdę.
будто – niby, jak, jak gdyby, oznacza lekkie niedowierzanie w stosunku do opowiadającego:Я был на охоте, думал что убил зверя, смотрю будто он живёт – Byłem na polowaniu, myślałem, że zabiłem zwierzynę,
patrzę on jakby żyje
ведь – wszak, przecież , ukazuje na przyczynę
Ведь это лож – Przecież to jest kłamstwo.
Приди сегодня на отделение милиции, ведь ты очевидец, видел все, что там произошло-Przyjdź dziś na komendę policji, przecież jesteś świadkiem widziałeś wszystko co tam zaszło.
Wyrażenia spójnikowe
Spójników tudzież wyrażeń spójnikowych używamy także dla:
Wyrażenia bezpośredniego następstwa w czasie, wtedy używamy czasowników dokonanych i wyrażeń przyimkowych:
Как только – jak tylko
Только лишь- tylko co
Только- tylko
Чуть- troszkę
Чуть только- troszeczkę
Едва-ledwo
Едва только- ledwo co
Едва лишь- ledwiuteńko
